Οι προτάσεις του Σ.Β.Π.Ε. για το Επιχειρησιακό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία
Οι προτάσεις του Σ.Β.Π.Ε. για το Επιχειρησιακό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία
Τη συμβολή του στη βελτίωση του Συνοπτικού Οδικού Χάρτη για την εξειδίκευση του Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία προσέφερε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος καταθέτοντας τις τεκμηριωμένες και υλοποιήσιμες προτάσεις του προς τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Κωνσταντίνο Αραβώση.
Ο Σ.Β.Π.Ε. σχολίασε με αναλυτικό τρόπο το Σχέδιο Δράσης, με μοναδικό στόχο τη βελτίωσή του για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και την άμεση υιοθέτηση μιας αποτελεσματικής Κυκλικής Οικονομίας, σκοπό, που επιτελεί, με όλες τις δράσεις του.
Πιο συγκεκριμένα, μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω τις προτάσεις, κατά άρθρο, του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος.
Σελίδα 8, Π.6.. Απαιτήσεις για το ποσοστό ανακυκλώσιμων υλικών, που θα περιέχεται στα νέα προϊόντα. >40% ανακυκλωμένο στην πλαστική σακούλα μεταφοράς (>50μ), και > 30% στα προϊόντα ΡΕΤ
Σελίδα 10. Α.1.. Η αναθεώρηση της 852 εστιάζει στη χρήση ανακυκλωμένου υλικού. Η ζήτηση θα αναπτύξει την εγχώρια βιομηχανία ανακυκλωμένου υλικού και για να συμβεί αυτό χρειάζονται να δοθούν κίνητρα.
Σελίδα 13. Ο.3.. Χρηματοδοτική ενίσχυση του Πράσινου Ταμείου και συνεργασία με τις ΜΚΟ. Ερώτηση. Οι επιχειρήσεις γιατί δεν συμπεριλαμβάνονται στην ενίσχυση αυτή;
Σελίδα 14. Ο.8. Σχετικά με την διαμόρφωση ειδικού σχεδίου Δράσης Βιώσιμης χρηματοδότησης. Θα υπάρξουν εταιρίες, που θα έχουν σημαντική μείωση παραγωγής, της τάξης του 30% (2024) και 60% (2026). Για αυτές τις επιχειρήσεις προβλέπεται χρηματοδότηση έτσι ώστε να επέλθει συγχώνευση εταιριών των ΠΜΧ; Λόγω της μείωσης προσωπικού η ανεργία θα αυξηθεί στον κλάδο, η ενδεχομένη παραγωγή των ανακυκλωμένων συσκευασιών θα είναι μειωμένου όγκου, συγκριτικά με τις παραχθέντες ποσότητες των σημερινών προϊόντων. Θα υπάρχει αποζημίωση για τις εταιρίες που θα ενταχθούν στον πτωχευτικό κώδικα για τα ΠΜΧ;
Πέραν τούτου, στις παραγόμενες ποσότητες των 70% (2024) και 40% (2026) των ΠΜΧ με τις σημερινές πρώτες ύλες, θα πρέπει να υπάρξουν προβλέψεις από την Πολιτεία ώστε να αυξηθεί η ζήτηση των ποιοτικών ανακυκλωμένων υλικών (ΡΕΤ,ΡΡ,PS,ΡΕ) για να χρησιμοποιηθούν στα προϊόντα, με τουλάχιστον 30% ανακυκλωμένο υλικό για τα ΠΜΧ και τουλάχιστον 40% στις επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες (>50μ). Όλα αυτά θα πρέπει να πραγματοποιούνται με πιστοποίηση και με γνώμονα τις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας.
Επίσης, θα πρέπει να προβλεφθεί η χρηματοδότηση των βιομηχανιών που παράγουν φιάλες όλων των ειδών. Απαίτηση της Οδηγίας είναι το καπάκι να είναι ενσωματωμένο στην φιάλη. Συνεπώς, είναι σημαντικός ο σχεδιασμός του προϊόντος, η χρήση του ανακυκλωμένου υλικού και είναι προφανές ότι θα πρέπει να υπάρξει μετατροπή του βιομηχανικού εξοπλισμού για την παραγωγή του τελικού προϊόντος.
Υπενθυμίζουμε ότι τα εναλλακτικά υλικά δεν ανακυκλώνονται. Τα σημερινά υλικά (ΡΕΤ,ΡΕ,ΡΡ,PS) ανακυκλώνονται στο 100%.
Σελίδα 15. Ο.9.. Δράσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή της 904/2019/ΕΕ και την αλλαγή νοοτροπίας του πληθυσμού. Είναι επιτακτική ανάγκη η θέσπιση της χωριστής συλλογής των ΠΜΧ, ο καθαρισμός των προϊόντων μέσω ειδικών πλυντηρίων, και η ανακύκλωσή τους.
Στο Green Deal και στο Action Plan Circular Economy αναφέρεται ως βασική απαίτηση η προώθηση χρήσης ανακυκλωμένου υλικού. Θα πρέπει να ενισχυθεί η βιομηχανία ανακύκλωσης, σε όλη την εμβέλεια της (διαλογή στην πηγή, κέντρα διαλογής, μονάδες ανακύκλωσης), να θεσπιστούν προδιαγραφές, για την βέλτιστη χρήση των ανακυκλωμένων υλικών και την παραγωγή προϊόντων προστιθέμενης αξίας και επιπλέον να ανακοινωθούν κίνητρα για τους πολίτες, τους δήμους και πάνω απ ’όλα για τις επιχειρήσεις ώστε να δράσουν βάσει των αρχών της Κυκλικής Οικονομίας, αλλά πάνω απ ’όλα να διασφαλιστεί σταθερή ζήτηση.
Επίσης, στις Πράσινες προμήθειες να υπάρξει νέα εναρμόνιση των Οδηγιών προς την κατεύθυνση της ενθάρρυνσης της σημαντικής χρήσης ανακυκλωμένου υλικού.
Τέλος, θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν η Χημική ανακύκλωση που εξελίσσεται ταχύτατα στην Ευρώπη και σε όλον το κόσμο και εξαιτίας αυτής της καινοτομίας θα υπάρξει μεγάλη απορρόφηση των πλαστικών αποβλήτων, που, σήμερα, δεν μπορούν να ανακυκλωθούν με μηχανική ανακύκλωση.
Σελίδα 20. Ε.4.1. Εναρμόνιση της Οδηγίας 904/2019/ΕΕ.
Στο νόμο 4736/2020 ΠΜΧ αναφέρεται ότι τα ΣΣΕΔ θα πρέπει να δίνουν κίνητρα, μέσω των χρεώσεών τους για αύξηση χρήσης του ανακυκλωμένου υλικού. Το PET είναι ένα σχετικά εύκολο υλικό προς ανακύκλωση και έχει οργανωμένη αγορά. Προτείνουμε να γίνει το ίδιο πιο μαζικά και με μεγαλύτερα κίνητρα για μια σειρά πιο δύσκολων υλικών (φιλμ, ανάμεικτα πλαστικά κ.α.).
Αναφορικά με την φορολογία των πλαστικών,
- Η φορολογία στην Ιταλία, Αγγλία και Ισπανία εξαιρεί προϊόντα που περιέχουν ανακυκλωμένο υλικό
- Ο φόρος για το Brexit δείχνει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή φορολογεί τις ποσότητες που δεν ανακυκλώνονται.
Σελίδα 21. E.4.3. Μικροπλαστικά.
Το πρόβλημα της διαρροής των κόκκων από την παραγωγή και κατά την μεταφορά των σάκων και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ειδική μεθοδολογία, εκπαίδευση και πιστοποιήσεις.
Επιπλέον σχόλια
Οι ποσότητες των πλαστικών αποβλήτων αυξάνονται διαρκώς λόγω της θέσπισης περισσότερων στόχων και της ετήσιας αύξησης της παραγωγής. Ειδικά στην Ελλάδα αναμένεται σημαντική αύξηση των πλαστικών αποβλήτων λόγω και της δημιουργίας σημαντικού αριθμού μονάδων ανάκτησης (ΜΕΑ) από το ρεύμα των οικιακών αποβλήτων, αλλά και την ενίσχυση των προγραμμάτων διαλογής στην πηγή.
Επίσης η επιβολή φόρου στις συσκευασίες πλαστικών που δεν ανακυκλώνονται (European Recovery Fund) σε συνδυασμό με το γεγονός της αλλαγής του τρόπου μέτρησης των ποσοστών ανακύκλωσης σε κάθε χώρα, δημιουργεί εκτιμήσεις για πτώση περίπου 30% στις υφιστάμενες ποσότητες, σύμφωνα με τις έκθεση του «European Court of Auditors». Αυτό θα δημιουργήσει μεγαλύτερη ανάγκη αξιοποίησης των υλικών που ανακτώνται μέσα από όλα τα προγράμματα και μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την αύξηση ζήτησης ανακυκλωμένων υλικών (υποκατάσταση του παρθένου).
Επιπλέον αυξάνει το συνολικό κόστος διαχείρισης, χωρίς όμως να υπάρχει αύξηση της προστιθέμενης αξίας. Ειδικά στην περίπτωση που τα υλικά οδηγηθούν προς ενεργειακή αξιοποίηση, με επιπλέον κόστος.
Από εκτιμήσεις της «FEAD» (European Waste Management Association) απαιτούνται για επενδύσεις πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ, οι οποίες θα υλοποιηθούν, εφόσον υπάρξει σταθερή ζήτηση. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι οι τιμές του πετρελαίου, άρα και των παρθένων υλικών είναι σε χαμηλά επίπεδα, συνεπώς δεν υπάρχει οικονομικό κίνητρο από πλευράς των παραγωγών να χρησιμοποιήσουν ανακυκλωμένα υλικά σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η σταθερότητα στην ποιότητα των ανακυκλωμένων υλικών υπολείπεται αυτής των παρθένων.
Η Ελλάδα συμμετέχει στο European Plastic Pact όπου οι βασικές αρχές είναι:
- Επαναχρησιμοποίηση & ανακυκλωσιμότητα (σχεδιασμός προϊόντων)
- Υπεύθυνη χρήση των πλαστικών (μείωση ποσοτήτων)
- Αποτελεσματική συλλογή, διαλογή και ανακύκλωση (αύξηση αποτελεσματικότητας)
- Αύξηση χρήσης ανακυκλωμένων πλαστικών (ελάχιστο ποσοστό 30%)